Khoáng Afghanite Chất Lượng Quý Từ Afghanistan (Bản tin tháng 11/2012)

Tại Hội chợ đá quý Tucson năm 2011, Dudley Blauwet (Dudley Blauwet Gems, Louisville, Colorado) đã giới thiệu hàng trăm viên afghanite với màu xanh sáng tương tự màu của aquamarine (hình 10). Ông Blauwet thu mua những viên đá thô loại này lần đầu tiên vào khoảng tháng 12 năm 2009, trong cuộc hành trình đến Peshawar, Pakistan. Người bán hàng không chắc về việc xác định tên của loại đá này, chỉ biết rằng chúng đến từ một số mỏ gần mỏ khoáng lapis lazuli rất nổi tiếng ở Lajuar Madan thuộc huyện Sar-e-Sang, tỉnh Badakhshan, Afghanistan. Các tinh thể sạch thu được khoảng 1,16 nghìn tỷ carat.

Hình 10: Các viên afghanite màu xanh sáng (0,50; 1,16 và 0,23 ct) này được mài giác từ mỏ khoáng mới được tìm thấy gần đây tại tỉnh Badakhshan, Afghanistan. Ảnh chụp bởi Robert Weldon.

Vào tháng 11 năm 2010, ông Blauwet quay lại khu vực này và thu mua được thêm hai tinh thể khoáng với tổng trọng lượng là 96 g từ một đối tác cũ của người bán hàng lần đầu tiên cho ông. Lần này chúng được bán với tên gọi afghanite và hai tinh thể này cũng đã được xác thực lại bằng phân tích qua máy vi dò điện tử (được thực hiện bởi Cannon Microprobe, Seattle, Washington). Chúng có dạng tháp lục giác hoàn chỉnh, dạng đặc trưng của loại khoáng afghanite. Từ lô đá thô này, cắt mài được khoảng 45 carat đá sạch với hai viên nặng nhất là 1,16 và 1,18 ct. Sau này vào tháng 11, ông Blauwet lại quay trở lại Peshawar và thu mua được một lô đá thô khác nặng 320 g được phân loại thành bốn nhóm chất lượng khác nhau. Một số viên cũng cho thấy rõ dạng tinh thể tháp lục giác hoàn chỉnh. Có hai viên đẹp hơn hết, với tổng trọng lượng khoảng 65 g, chúng được phân cấp là đá mài giác đặc biệt sạch, trong đó có một viên có thể cắt mài được viên đá chất lượng quý nặng 3,5 ct. Hầu hết các khoáng thô có chất lượng thấp hơn với độ trong mờ do sự hiện diện của nhiều bao thể dạng mây.

Đặc trưng của khoáng afghanite có màu xanh đậm, chất lượng quý được xem là rất hiếm (xem lại bài viết trong phần GNI, quyển G&G Spring 2008, trang 79 – 80). Ông Blauwet đã ghi nhận thấy nhu cầu rất lớn đối với loại afghanite màu sắc rực rỡ này tại hội chợ đá quý Tucson. (Công Ty TNHH Giám Định Rồng Vàng – SJC lược dịch theo Stuart D. Overlin (soverlin@gia.edu), GIA, Carlsbad trong Gem News International, quyển G&G Fall 2011)